Συνταγματάρχης ε.α (ΠΒ) Γρύσπος Δημήτριος
ΑΠΟ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΟ – ΙΤΑΛΙΚΟ ΠΟΛΕΜΟ ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ ΣΤΡΑΤΟΥ.
Αν ανοίξει κάποιος το ΓΕΝΙΚΟ ΜΗΤΡΩΟ ΧΕΙΡΙΣΤΩΝ της ΣΑΣ, θα διαπιστώσει ότι ο Συνταγματάρχης ε.α (ΠΒ) Γρύσπος Δημήτριος (ΑΜ 28519), είναι ο 26ος χειριστής στη μεγάλη λίστα του μητρώου.
Με πρώτον τον Αντισυνταγματάρχη (ΠΒ) Δημουλίτσα Ανδρέα, το μητρώο τον κατατάσσει στην 26η εγγραφή, με τους προηγούμενους από αυτόν μάλλον να μην βρίσκονται στη ζωή, μια που ο κ. Γρύσπος μετράει 84 χρόνια.
Τον βρήκε ο συνεργάτης του ιστολογίου μου, ο Δημήτρης ο Σαμπάνης, αυτός ο ‘’τρελός’’ με την Αεροπορία Στρατού. Τον επισκέφθηκε στο σπίτι του στη Γλυφάδα και χάρη στις προσπάθειες του Δ. Σαμπάνη – όπως θα διαπιστώσετε στις σελίδες που θα ακολουθήσουν – αποκτήσαμε ένα θησαυρό και σε προφορικές μαρτυρίες, αλλά και σε φωτογραφικό υλικό, το οποίο σιγά-σιγά θα ανεβάζουμε στον παγκόσμιο ιστό. Γιατί αν ξεχάσουμε την ιστορία μας – ή καλύτερα αν δεν την μάθουμε – τότε είμαστε ξεγραμμένοι…..
Ο κ. Γρύσπος της 3ης Εκπαιδευτικής Σειράς της ΣΑΣ, όπως θα σας τα διηγηθεί ο ίδιος μέσα από την απομαγνητοφώνηση του Δημήτρη του Σαμπάνη, ξεκίνησε την στρατιωτική του καριέρα, ως εθελοντής στον Ελληνο- Ιταλικό πόλεμο, στη συνέχεια, μετά την απελευθέρωση, Λοχίας πια, φοίτησε στην Σχολή Ευελπίδων, από την οποία ονομάσθηκε Ανθυπολοχαγός (ΠΒ).
Στα Ε.ΠΑΡ, πηγαίνει το 1952 από όπου παίρνει το πτυχίο του αεροσκάφους L–18 C, στις 11-12-1952.
Τα αεροπορικά μέσα στα οποία ήταν διαθέσιμος φαίνεται στην παρακάτω εικόνα.
Πρέπει να ξαναθυμίσουμε ότι τότε ακόμη δεν είχε δημιουργηθεί η ΣΑΣ και η εκπαίδευση γινόταν από την Πτέρυγα Εκπαιδεύσεως Χειριστών Ε.ΠΑΡ της Σχολής Πυροβολικού, με έδρα το Αεροδρόμιο Πάχης Μεγάρων
Εδώ μπροστά στο ΕΣ 312 L–18C στα Μέγαρα.
Προσέξτε ότι στο πλάι του αεροσκάφους, μετά τα καλύμματα του κινητήρα, είναι γραμμένο μέσα σε πλαίσιο, το 190 Μ.ΕΠΑΡ. Η φωτογραφία τραβηγμένη τον Ιούλιο του 1953. Από τον προσανατολισμό της φωτογραφίας, μπορώ να πω ότι το σημείο που είναι το αεροπλάνο και ο κ. Γρύσπος, είναι δίπλα στο δεύτερο τολλ του 3ου Λόχου Αεροσκαφών του 2ου ΤΕΑΣ, όπως ακριβώς είναι και σήμερα….!
Το Ιούλιο του 1954, τον βρίσκουμε, μέσα από τις φωτογραφίες του, στη Κοζάνη.
Στη φωτογραφία, μπορούμε να δούμε (sic) πως ήταν εκείνες τις εποχές τα Γραφεία Ενημερώσεως Βάσεως (ΓΕΒ), και οι Πύργοι Ελέγχου Πτήσεων (ΠΕΠ). Ταλαιπωρία και αγωνία για τον συνάδελφο που πετάει, αγωνιώδεις προσπάθειες να ‘’πιάσουμε επαφή’’.
Την φωτογραφία την ανέβασα, γιατί όπως θα δούμε στη συνέχεια, στη απομαγνητοφωνημένη αφήγηση, που μετέτρεψε σε πολύτιμο κείμενο ο Δ. Σαμπάνης, ο κ. Γρύσπος αφηγείται πολύ γλαφυρά, μία του προσπάθεια για να αποκτήσει η ΑΣ, τηλέφωνα υπεραστικά..
Στο τότε αεροδρόμιο της Κοζάνης, στις 26 Νοεμβρίου 1954, μπροστά στο L-21 B ΕΣ 870, μαζί με άλλους συναδέλφους.
Ο κ. Γρύσπος πρώτος από αριστερά. Αξίζει να σημειωθεί ότι εκείνη την εποχή τα αεροσκάφη αυτά ήταν χρώματος κίτρινου.
Αύγουστος του 1954, στο αεροδρόμιο της Κοζάνης, μετά τη πτήση…
Αξίζει να σημειωθεί, ο ανεφοδιασμός που γίνεται από βαρέλια με χωνί και δέρμα δορκάδος….
Παλιά μας τέχνη…… κόσκινο…., όταν δεν υπάρχουν βυτιοφόρα οχήματα με φίλτρα και particleseparators……
Προσοχή στη στολή ιπταμένου, με το αλεξίπτωτο ελευθέρας Τ-10, στη πλάτη..
Το 1956, ο κ. Γρύσπος ξαναβρίσκεται στα Μέγαρα.
Μπορούμε να δούμε τα αεροσκάφη L–18C, ΕΣ 309, ΕΣ 314 και ΕΣ 797.
Προετοιμασία για πτήση.
Προσαρμογή του αλεξιπτώτου Τ-10…
Στα Μέγαρα τον Απρίλιου του 1956.
Πακέτο 3 σε 1 !!!
Και ελεγκτής εναερίου κυκλοφορίας και επόπτης πτήσεων και ομάδα αμέσου επέμβασης με ασθενοφόρο …παρακαλώ.
Όχι δεν είναι ομάδα ελευθέρας πτώσης της Σχολής Αλεξιπτωτιστών…
Κάποιοι συνάδελφοι χειριστές στα Μέγαρα τον Απρίλιο του 1956, μπροστά από το αεροσκάφος
L-21B, ΕΣ 479.
Στις 15 Απριλίου 1957, Λοχαγό πλέον τον βρίσκουμε στο αεροδρόμιο του ΣΕΔΕΣ. Πίσω του φαίνονται τα αεροσκάφη L-21B, ΕΣ 438 και ΕΣ 272.
Το 1962, εκπαιδευτής πλέον στα Μέγαρα, δίπλα στα νέα – τότε – αποκτήματα της Αεροπορίας Στρατού, τα ελικόπτερα OH-13H.
Αποφασισμένος, γεμάτος αυτοπεποίθηση, και κράτημα γερό στα πόδια, ότι πρέπει για έναν εκπαιδευτή εκείνης της εποχής.
Προσέξτε αυτή την φωτογραφία.
Ίσως να είναι από τις πιο σπάνιες, αν όχι η ΜΟΝΑΔΙΚΗ που δείχνει τη διαμόρφωση του Ε/Π ΟΗ-13Η, από Ε/Π αναγνωρίσεως (από το Ο = Observation) σε ελικόπτερο αερομετακομιδών (airevacuation).
Η εικόνα τραβηγμένη στα Μέγαρα, το 1962, προφανώς μετά από αποφοίτηση κάποιας σειράς εκπαιδευομένων, μπροστά στο ΟΗ-13 Η με φορεία.
Είναι η εποχή που τα ελικόπτερα αυτά είχαν ήδη γίνει θρύλος στο πόλεμο της Κορέας.
Σήμερα έχουμε τις αναμνήσεις εκείνων των εποχών, μέσα από τηλεοπτικές σειρές, θυμηθείτε τη σειρά αλλά και την ταινία MASH, αλλά και ολόκληρα μουσεία στην Αμερική που δημιουργηθήκαν για να μην ξεχάσουν την ιστορία τους.
Εμείς αντίθετα, έπρεπε να τρέξουμε, να ψάξουμε, να βρούμε και να πείσουμε τον κ. Γρύσπο, για να καταθέσουμε, εδώ τη δική μας ιστορία….
Όσο για μουσεία, ας μη γελιόμαστε.
Οι Έλληνες, εμείς δηλαδή, θέλουν να ξεχνάνε, γιατί δεν αντέχουμε οι σημερινοί τις τόσες προσπάθειες των ‘’προγόνων’’ μας….
Και για να το μεταφέρω στη δική μας ‘’γειτονιά’’, δεν αντέχουμε να θυμόμαστε τους πριν από μας, δεν τους ξέρουμε αλλά και δεν θέλουμε να τους γνωρίσουμε, ίσως γιατί ζηλεύουμε τη ‘’τρέλα’’ τους, τον άνισο αγώνα που τότε δίνανε για να πείσουν όλους ότι το μέλλον είναι η αεροπορία στρατού.
Σχεδόν όλο το 1963, ο κ. Γρύσπος, λείπει στην Αμερική.
Συγκεκριμένα, λείπει από τις 1-5-1963, μέχρι τις 30-10-1963. Αυτό φαίνεται από το αμερικανικό του Logbook σύμφωνα με το οποίο πέταξε με το L-19 (Ο-1 BirdDog), από 1-5-1963 έως 2-8-1963:
USAAVΝS (απο το Pilot Log)
Εκπαίδευση σε Cessna L-19 (0-1 Bird Dog)
Από 1-5-1963 έως 2-8-1963
Ως μαθητής: 32h 10′
Solo day : 53h 50′
Και από 6-8-1963 μέχρι 8-10-1963, εκπαιδεύθηκε στην ενόργανη πτήση αεροσκάφους σταθερών πτερύγων, με αεροσκάφος DHC-2 L-20 (U-6A Beaver) παρακαλώ:
FortRucker – WashingtonD.C,
WashingtonD.C – StLouis,
StLouis – NewOrleans,
NewOrleans – FortRucker.
Και επιστρέφει με Κάρτα ΠΔΟ (πτήσεως δι’ οργάνων) αμερικάνικη και ελληνική.
Τραβηγμένη στα Μέγαρα, στα 1970, όταν ήταν Υποδιοικητής της ΣΑΣ, δίπλα στο νέο τότε απόκτημα της Αεροπορίας Στρατού το Ε/Π UH-1H.
Αξίζει να παρατηρήσουμε πως ήταν εκείνη την εποχή, η νότια πλευρά του αεροδρομίου της Πάχης. Στο βάθος διακρίνεται ξεκάθαρα, η εκκλησία του Προφήτη Ηλία, του άτυπου, μα καθοριστικού, από τότε μέχρι και σήμερα αλλά και στο μέλλον, Προστάτη του Όπλου της Αεροπορίας Στρατού. Μικρός αλλά πρωτοποριακός, για την εποχή κατασκευής του, Ναός που σου θυμίζει βαμμένος ολόασπρος όπως είναι μέχρι και σήμερα, Αιγαιοπελαγίτικα, Κυκλαδίτικα Ελληνικά νησιά.
Ο Προφήτης Ηλίας, ας μας προστατεύει όλους όσους πετάμε αλλά και όλους τους αγαπημένους μας.
Στα 1970, Αντισυνταγματάρχη πλέον, βρίσκουμε τον κ. Γρύσπο Διοικητή στη Σχολή Αεροπορίας Στρατού, στα Μέγαρα. Διαδέχθηκε τον Αντισυνταγματάρχη (ΠΒ), Γιαννόπουλο Βασίλειο, που ανέλαβε τη θέση του Διευθυντού ΔΑΣ του τότε Αρχηγείου Στρατού (σημερινό ΓΕΣ).
Κατά την απονομή πτυχίων της 24ης Εκπαιδευτικής Σειράς, στις 10-7-1971.
Άξια προσοχής, ο εικονιζόμενος αριστερά Τεχνικός του ΤΧ Μούστος Παναγιώτης και το CessnaLinkTrainer με αμερικανικό νηολόγιο παρακαλώ Ν 19287…..
Μετά την απονομή, στις 4 Μαρτίου 1971, στα Μέγαρα, των πτυχίων επί ελικοπτέρων ΟΗ-13 Η, σε χειριστές μονίμους αξιωματικούς, ήδη χειριστές αεροσκαφών σταθερών πτερύγων.
Ας προσπαθήσω να θυμηθώ όσους μπορέσω…
Από αριστερά προς τα δεξιά :
Πολατίδης Αλέξανδρος – Άγνωστος Υπολοχαγός (ΠΒ) Καγιάφας Ιωάννης – Κουρουμπλής Ερωτόκριτος – Νικολοδήμος Αθανάσιος – Αθανάσαινας Αρίσταρχος (αρχιεκπαιδευτής) – Άγνωστος Υπολοχαγός (ΠΖ) Σπυρόπουλος Ιωάννης – Τσάχαλης Ιωάννης – Γρύσπος Δημήτριος (Διοικητής ΣΑΣ) – Κασελίμης Σπυρίδων – Βακαλφώτης Γεώργιος – Μπίσιας Γεώργιος (;) – Τσίγκας Κωνσταντίνος – Τομαράς Χρήστος.
Έχει έλθει πλέον η ώρα, με την παραλαβή των πρώτων από την εταιρεία Bell, ελικοπτέρων UH-1H, να συγκροτηθεί ο πυρήνας της ραχοκοκαλιάς της νέας εποχής της Αεροπορίας Στρατού.
Συγκροτείται στην έδρα της ΣΑΣ στο αεροδρόμιο Μεγάρων, ο πρώτος Λόχος Ε/Π με ελικόπτερα
UH-1H και στις 12 Ιουνίου 1971 επιθεωρείται από τον τότε Διευθυντή ΔΑΣ Αντισυνταγματάρχη (ΠΒ) Γιαννόπουλο Βασίλειο, για να μετασταθμεύσει στο αεροδρόμιο της Νέας Ιωνίας Βόλου.
Για όσους ξέρουν τον χώρο της Πάχης Μεγάρων, η παράταξη των Ε/Π και του προσωπικού, μάλλον είναι στις σημερινές πίστες στάθμευσης των 1ου και 2ου Λόχων Ε/Π του 2ου ΤΕΑΣ, βλέπουμε τις χαρακτηριστικές πλαγιές του υψώματος του Αγ. Γεωργίου, στο background της φωτογραφίας.
Μια άλλη άποψη της παράταξης, με τον Δντή ΔΑΣ, αριστερά του μάλλον τον Διοικητή του Λόχου Ε/Π και στα δεξιά τον κ. Γρύσπο.
Μήπως ξέρει κανείς το όνομα του Διοικητού του Λόχου;
Και πάλι οι τελευταίοι χαιρετισμοί.
Μήπως ξέρει κανείς το όνομα του Διοικητού του Λόχου;
Εδώ τελειώνει το φωτογραφικό οδοιπορικό της ζωής του Συνταγματάρχου ε.α (ΠΒ) Γρύσπου Δημητρίου, που ευγενικά μας παρεχώρησε και ακόμη πιο ευγενικά σκαναρίσθηκε από τον ακούραστο συνεργάτη τον Δ. Σαμπάνη.
Στις επόμενες σελίδες του κ. Γρύσπου, θα έχουμε την ευκαιρία να τον ακούσουμε να μας μιλά, μέσα από τα απομαγνητοφωνημένα κείμενα του Δημήτρη.
Μέχρι τότε μείνετε …..συντονισμένοι
UPDATE 24 Νοεμβρίου 2008
Ότι στο κείμενο του παρόντος ποστ, είναι γραμμένο με το ίδιο χρώμα με αυτό που διαβάζετε αυτή την ανανέωση, είναι ευγενική προσφορά του τότε Υπιλάρχου και νυν Υποστρατήγου (ΤΘ) ε.α Κασελίμη Σπυρίδωνος, τον οποίον και ευχαριστούμε θερμότατα.
Συνέχεια στη ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ κ. ΓΡΥΣΠΟΥ ΣΤΟΝ Δ. ΣΑΜΠΑΝΗ
GEIA SAS KYRIE GRYSPO EIMAI O YIOS TOY KANDARAKI NIKOLAOY POY PETAGATE MAZI EXW FYLAXEI TO YPHRESIAKOVIVLIO PTHSEWN POY EIXE KAI SAS ANAFEREI
SYGXARHTHRIA KAI XAIRETISMOUS APO PATERA MOY
IDOMENEUS KANDARAKIS
PC O PATERAS MOY DIETELESE DAS GES 1978-79
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Ευχαριστούμε πολύ. Θα έλθουμε σε επαφή μαζί σας για να ρυθμίσουμε λεπτομέρειες καταγραφής αναμνήσεων ή/και φωτογραφιών.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
ειχα τη τυχη να τον γνωρισω στο σπιτι του πριν παρα πολλα χρονια …εξαιρετικος ανθρωπος .Σημερον τετοιοι πρεπει να εμπνεουν εμας αυτες τις δυσκολες εποχες που περνα η Πατριδα μας ΧΑΙΡΕΤΕ
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
@ γεωργιος
Γειά σου Γεώργιε. Πραγματικά εξαιρετικός ο κ. Γρύσπος.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Τον κ. Γρυσπο ειχα Διοικητη ΣΑΣ μεχρι την 23η Οκτωβριου1971 που απολυθηκα απο την Αεροπορια Στρατου με ειδικοτητα μηχανοσυνθετη σταθερων πτερυγων ,υποδιοικητη τον Γκανα Γεωργιο ΚΑΙ Διοικητη λοχου τον λοχαγο Μπουρμπουλα Γεωργιο. Εξαιρετικοι Αξιωματικοι και Ανθρωποι ολοι τους.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
@ αχιλλεας
Αγαπητέ Αχιλλέα, ευχαριστούμε για τις πληροφορίες σου σχετικά με τους συναδέλφους μας.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Σας ευχαριστώ πολύ για το άρθρο.
Έμαθα και είδα πράγματα που δεν ήξερα, για τη ζωή του παππού μου.
Να είστε πάντα καλά!
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
@ renada
Αγαπητή μας renada
Αλήθεια μας συγκινούν τα ευχαριστώ σου, αν και δεν μας ανήκουν. εμείς κάναμε κάτι πολύ απλό, βάλαμε τον Παππού σου, στη θέση που του ανήκε εδώ και χρόνια.
Εμείς τον ευχαριστούμε, για όσα έκανε.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
@ Δ. ΣΑΜΠΑΝΗΣ
Σωστά όσα γράφεις »άρωστε» !!
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
@ Phoebus
Όχι δεν είχαμε ποτέ UH-1B,C κ.λπ.
Ο Δ. Σαμπάνης έχει δίκαιο ότι χειριστές μας που έβγαλαν στις ΗΠΑ, το σχολείο Όπλων και Τακτικής, πετούσαν με τα UH-1M που στην ουσία ήταν μοντέλο D, με οπλισμό. Κύρια διαφορά του μοντέλου D από το μοντέλο H ήταν ότι είχε τον κινητήρα Τ-53-L -11 ο οποίος δεν είχε στεφάνη αποφορτώσεως και πάθαινε συχνά compressor stall, ειδικά αν ο χειριστής απαιτούσε από τον κινητήρα απότομα, μεγάλη ισχύ.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Και για όσους δεν γνωρίζουν τα αρχικά : USAAVNS = United States Army Aviation School (Σχολή Αεροπορίας Στρατού Ηνωμένων Πολιτειών).
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Θα ήθελα να προσθέσω στο προηγούμενό μου σχόλιο οτι χειριστές μας κατα την παραμονή τους στην Αμερική στην εκεί Σχολή Αεροπορίας Στρατου, εκπαιδεύτηκαν με UH-1B/C στο Σχολείο Οπλων (Gunnery School).
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Τουλαχιστον απο οτι έχω δεί μέσα απο τα ατομικά ημερολόγια πτήσεων εκείνης της περιόδου δεν υπήρξε παρουσία τέτοιου τύπου Ε/Π, αν και έχει γραφτεί σε κάποια έντυπα οτι υπήρξαν 3-4 με χαρακτηριστικά κλήσεως ΕΣ401 εως ΕΣ403/404.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Είχαμε ποτέ UH-1B, ξέρει κανείς? Κάπου είχα διαβάσει ότι στα τέλη του ’60 πήραμε μερικά τέτοια…
Πάντως ένα μεγάλο ευχαριστώ για το τέλειο άρθρο! Εμείς οι πολίτες δε τα ξέραμε αυτά. Συνέχισε αγαπητέ Aviator!
Μου αρέσει!Μου αρέσει!