ΑΔΡΑΝΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ. INERTIAL NAVIGATION SYSTEM (INS)

Ο θόλος του αεροναυτίλου στο επάνω μέρος της ατράκτου του Dakota C47

Το αεροπλάνο στα πρώτα του χρόνια δανείστηκε σχεδόν όλες τις μεθόδους ναυτιλίας των ναυτικών, συμπεριλαμβανομένης και της αστροναυτιλίας. Όλοι θα έχετε προσέξει τα αεροπλάνα  Dakota C47 που στο επάνω μέρος της ατράκτου και λίγο πίσω από το πιλοτήριο έχει έναν θόλο. Από αυτόν τον θόλο οι αστροναυτίλοι έκαναν τις μετρήσεις τους για την πορεία του αεροπλάνου, οι οποίοι κατόπιν μετονομάσθηκαν  ραδιοναυτίλοι. Όχι μόνο το Dakota αλλά και άλλοι πολλοί τύποι φέρουν αυτόν το θόλο, ανέφερα το Dakota διότι είναι το πλέον γνωστό σε εμάς.

ΑΔΡΑΝΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ.       INERTIAL NAVIGATION SYSTEM (INS)

Η αδρανιακή ναυτιλία είναι ένα σύστημα παρόμοιο με το dead reckoning, με το οποίο υπολογίζουμε τη θέση μας, βασιζόμενοι σε αισθητήρες κίνησης. Μόλις τοποθετηθούν οι αρχικές συντεταγμένες το σύστημα αρχίζει και λαμβάνει ωθήσεις από τους αισθητήρες κίνησης οι οποίοι μετρούν την επιτάχυνση κατά μήκος  3 ή περισσότερων αξόνων, επιτρέποντας τον συνεχή και με ακρίβεια υπολογισμό των γεωγραφικών συντεταγμένων.

Το σύστημα αυτό δημιουργήθηκε από την ανάγκη πλοήγησης των πυραύλων. Ο Αμερικανός πρωτοπόρος Robert Coddart πειραματίσθηκε με στοιχειώδη γυροσκοπικά συστήματα. Για το σύστημα αυτό έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον ο σύγχρονος Γερμανός πρωτοπόρος του διαστήματος και πατέρας των πυραύλων Werhner von Broun. Το σύστημα αυτό βρήκε μεγάλη ανταπόκριση στους κατευθυνόμενους πυραύλους, στα διαστημικά σκάφη, καθώς επίσης και στα αεροσκάφη αερογραμμών. Ένα παράδειγμα  ενός δημοφιλούς I.N.S στις αερογραμμές ήταν το Delco Carousel, το οποίο παρείχε μερική αυτοματοποίηση στην ναυτιλία πριν ανακαλυφθούν τα συστήματα διαχείρισης πτήσεως. Το Carousel έδινε την δυνατότητα στους χειριστές να τοποθετούν μια σειρά από way points και κατόπιν το σύστημα ακολουθώντας αυτά τα σημεία έδινε την δυνατότητα να γνωρίζουν ακριβώς την θέση τους. Μερικά δε αεροσκάφη εφοδιάστηκαν με διπλά  I.N.S  για μεγαλύτερη ασφάλεια.

Το πλεονέκτημα αυτού του συστήματος σε σχέση με άλλα συστήματα ναυσιπλοΐας είναι ότι, μόλις τεθεί η αρχική του θέση, δεν χρειάζεται άλλες εξωτερικές πληροφορίες, δεν επηρεάζεται από δυσμενείς καιρικές συνθήκες δεν μπορεί να ανιχνευθεί και να παρεμβληθεί (jammed) από τον εχθρό.

Το σύστημα αυτό αναπτύχθηκε από το πολεμικό ναυτικό των Η.Π.Α κατά την διάρκεια του προγράμματος  Polaris. Πρόκειται για τα γνωστά βλήματα που χρησιμοποιήθηκαν από τα υποβρύχια επιδιώκοντας την επιτυχία στόχευσης σε συγκεκριμένους στόχους.

Το σύστημα αυτό ήταν σε ευρεία  χρήση  μέχρι την στιγμή που εμφανίστηκε και τέθηκε σε επιχειρησιακή εφαρμογή το G.P.S. Τώρα χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με το G.P.S.

Οι τρεις άξονες στους οποίους περιστρέφεται το αεροπλάνο

Οι τρεις αυτοί άξονες δίνουν την ελευθερία κίνησης σε 6 κατευθύνσεις. Αυτές οι κινήσεις ονομάζονται 6 βαθμοί ελευθερίας (6 degrees of freedom)

1. κίνηση  επάνω -κάτω.    (heading)

2. κίνηση δεξιά-αριστερά      (swaying )

3. κίνηση εμπρός -πίσω        (surging )

4. κλίση  επάνω-κάτω           (pitching )

5. κλίση αριστερά -δεξιά       (yawing )

6. κλίση πλευρά σε πλευρά.  (rolling )

Το INS της φωτογραφίας διαθέτει laser γυροσκόπια, που αντικατέστησαν τα μηχανικά.

Τα σημερινά  I.N.S με την βοήθεια του GPS αποτελούν ένα όργανο ακριβείας για την ναυτιλία ευρείας χρήσης.

Όπως πολλοί παραδέχονται, ήταν μια ανακάλυψη της δεκαετίας του 60 πολύ προχωρημένη για την εποχή της.

Τελειώνοντας την περιγραφή του ΙΝS θα ασχοληθούμε με την ραδιοναυτιλία  που αναφέρεται στο Decca, Omega και  Loran, στις επόμενες σελίδες.